Salvador, Chapada Diamantina, Morro do Sao Paulo

Aan het einde van onze reis hadden Manon en ik twee weken om nog van Salvador de Bahia en omstreken te genieten en uiteindelijk weer terug in Rio de Janeiro te komen. Salvador vonden we direct geweldig. Deze stad, die een beetje een mengeling is van Braziliaanse en Afrikaanse culturen, is in meerdere opzichten prachtig. Het ligt aan zee en heeft prachtige stranden met enorm helder zeewater, met een grote vuurtoren en een oud fort aan het strandje dat dichtbij ons hostel was gelegen. Op het strand zijn er continu mensen aan het voetballen, tennissen, barbecuen en op zijn Braziliaans aan het feesten door met koelboxen en lege bierflesjes muziek te maken . Het historische stadscentrum ziet er uit alsof een schilder zijn ideale vakantiestadje op een doek mocht zetten. Elk huisje, kerkje of winkeltje was in een ander vrolijk kleurtje, overal pleintjes en geen auto's in het stadscentrum.

De eerste avond in Salvador zijn we naar een Candomblé ceremonie geweest, samen met een gids via het hostel. Dit is een aparte religie die afkomstig is uit Nigeria, en doordat er in het verleden veel Nigeriaanse slaven naar Salvador werden vervoerd is dit geloof ook in Salvador groot geworden. Tijdens elk ritueel worden al hun verschillende goden geëerd, maar elke avond staat er één god centraal. Deze avond stond Xango centraal, de god van vuur, passie en liefde. Bovendien werd dit ritueel die avond gehouden in één van de grootste tempels, namelijk de tempel van Xango. Dit was volgens de gids erg speciaal en schijnbaar hadden we veel geluk dat we het juist op deze avond konden bijwonen. Er waren daarom ook wat leiders van andere tempels om hun respect te tonen. Toen we binnenkwamen was snel duidelijk dat Manon en ik de enige blanken waren, maar we waren wel welkom. De tempel was door middel van slingers, bloemen en doeken volledig in de rood witte kleuren van Xango versierd. De zaal bestond uit een zitgedeelte, waar het publiek kon zitten, en het gedeelte waar het ritueel door de leden van die tempel uitgevoerd werd. In het publiek zaten ook voornamelijk aanhangers van dit geloof, maar zij waren dan lid van een andere tempel. De leden van de tempel waren van alle leeftijden en gingen gekleed in kleurrijke soepjurken en gewaden, met verschillende printjes. Het ritueel begon met een kleine kring met de oudste, meest wijze leden van de tempel, en er om heen de minder ervaren leden. Zij begonnen op het ritme van trommels te zingen en te dansen, terwijl ze gebaren maakten waarmee zij de verschillende goden symboliseerden. Er was één leider met een soort sambastaf die probeerde zijn leden in een trance te brengen. Na een tijdje begonnen steeds vaker mensen spastische trekken te vertonen op het moment dat zij in trance raakten en de controle over hun lichaam kwijt raakten. De mensen in trance kregen een witte doek om zich heen gewikkeld om aan te geven dat zij zich hadden overgegeven aan hun god. Na een tijdje bleef op de 'dansvloer' alleen nog een groepje over dat zich inderdaad had overgegeven aan hun goden en in hun trance als bezetenen aan het dansen waren. Mijn blik ging toch meerdere malen uit naar een man met een bijzonder dikke buik met ontbloot bovenlichaam, die de witte doek als een soort bh omgewikkeld had gekregen. Hij bleef een soort van kippendans doen, dus Manon en ik moesten af en toe even ons best doen niet in de lach te schieten. Ik kon het niet laten om me af en toe in te beelden hoe die man er de volgende ochtend op kantoor bij zou zitten. Het ritueel ging verder en er kwam een onderdeel waarbij de mensen in trance om de beurt met een schaal met vuur op hun hoofd moesten lopen, terwijl de rest van de groep het vuur volgde. Ze moesten ook nog allemaal iets eten wat in brand stond, maar we konden niet precies zien wat. Na een onderbreking, waarbij iedereen wat te eten kreeg, kwamen de tempel-leden die in trance waren terug. Zij hadden zich omgekleed en waren nu verkleed als de goden die zij eerden. Toen ze weer verder gingen met hun ritueel begonnen ook mensen uit het publiek in trance te raken en spastische bewegingen te maken. Eerst begon de man direct naast mij helemaal te shaken, waarna de mensen om hem heen direct zijn schoenen uittrokken en zijn broek opstroopten zodat hij makkelijker kon dansen op de muziek. Het grappigste moment van de avond kwam iets later, toen één van de mensen uit het publiek het te kwaad kreeg en in zijn spastische trance de kale man voor zich een flinke tik op zijn achterhoofd verkocht. Zo ging het nog even door, waarna we uiteindelijk maar weer de taxi terug naar het hostel pakten. We moesten het hele gebeuren echt nog even op ons laten inwerken, want het was echt een bizar tafereel. Wel erg leuk om een keer te hebben gezien, zo hebben we toch iets unieks van de cultuur van Salvador meegekregen.

Na een paar dagen van de zon in Salvador te hebben genoten was het weer tijd voor avontuur. We hadden in het hostel een groepje bij elkaar gezocht om het Parque Nacional Chapada Diamantina in te gaan. Samen met een Frans stelletje en een Amerikaan gingen we met de bus zes uur landinwaarts om drie dagen in dit natuurgebied te hiken. Op de eerste dag kwamen we vroeg in de ochtend aan en werden we gelijk door een local geholpen. Deze Braziliaanse amigo wilde graag zijn nieuwe GoPro-camera uitproberen en vond het leuk om een dagje met ons mee te hiken. Samen vertrokken we vanuit het dorpje Capão, op pad naar de hoogste waterval van Brazilië: de Cachoeira da Fumaça. De wandeltocht naar onze bestemming was wel prima, maar niet heel bijzonder. Doordat er af en toe wat regenbuien waren moesten we bij bepaalde gedeeltes van de route onze schoenen uitdoen en onze broek opstropen, omdat het water tot kniehoogte kwam. Uiteindelijk kwamen we na een uur of 3,5 lopen aan bij de plek van bestemming aan de top van de waterval. De waterval wordt ook wel 'de waterval van glas' genoemd. Vanaf de top was er een klif die werkelijk verticaal naar beneden liep, waardoor je het uitzicht alleen goed kon zien als je op je buik op de grond ging liggen en je hoofd over het randje stak. Op dat moment drong direct tot me door waarom dit de waterval van glas wordt genoemd. De klif waar het water vanaf stroomt is liefst 340 meter hoog, waardoor het water de grond aan de voet van de klif niet eens raakt. Het water moet een te grote afstand afleggen, waardoor het halverwege de tocht naar beneden verdampt. Hierdoor lijkt het alsof het water in duizenden glassplinters uit elkaar schiet. Aan de top van de waterval was één grote steen die uitstak boven de afgrond met precies genoeg ruimte voor een persoon, waardoor dit de ideale plek was om naar beneden te kijken. Een beetje eng was het wel, omdat je op een smalle steen ligt en diep in de afgrond kijkt, maar wat een uitzicht! De waterval die langs de klif naar beneden stroomde, het water dat verdampte, de beboste heuvels in de vallei. Het was echt weer een uniek stukje natuur. Na een tijdje bij die waterval te hebben gechilld gingen we terug naar het dorpje, waar nog van alles te doen was. Het kleine plekje had weer veel leuke huisjes in verschillende kleuren, veel mensen op straat en er werd een capoeirashow opgevoerd bij een pleintje.
De volgende dag stonden we weer op tijd op, want we hadden een vol programma. 's Ochtends bezochten we een immens grote, en vooral ruime grot. Deze grot was ontstaan door een rivier die hier vroeger stroomde, en bulkte van de stalactieten en stalagmieten in alle soorten en maten (inderdaad, stalactieten hangen aan het plafond). Er was zelfs een rij van zestig meter van scherpe spiesen die zowel van boven als beneden kwamen. Na hier bijna twee uur te hebben rondgelopen was het tijd om naar de volgende grot te gaan, de Gruta Azul (blauwe grot). Deze kleine grot is half open, waardoor de zon tussen 2 en 3 uur 's middags precies naar binnen schijnt. Toen we daar om 2 uur aankwamen scheen de zon dus precies naar binnen en belichtte het het prachtig zuivere blauwe water. Het was een donkere, felle kleur blauw die ik nog nooit eerder had gezien. Ook het water waarin we eerder in Bonito hadden gezwommen was weer een totaal andere kleur. Het was dan ook heel bijzonder om te zien, al waren we er ook weer snel uitgekeken. Het was maar een kleine grot en wij waren duidelijk niet de enigen die hadden bedacht om de grot op dit tijdstip te bezoeken. Hierna konden we even lekker zwemmen in de nabij gelegen rivier, de Rio Pratinha. Ook hier was mooi helder water en het was heerlijk om even een frisse duik te nemen. We sloten de dag af met het beklimmen van een hoge 'morro', een berg met een platte top. Of hier een Nederlandse benaming voor is weet ik niet. Enfin, op de top van de berg konden we het prachtige uitzicht bewonderen terwijl de zon langzaam onderging. Overal om ons heen waren andere morro's en beboste vlakten. Dit in combinatie met de oranje-roze zonsondergang was misschien wel het hoogtepunt van de dag. 's Avonds genoten we nog even van wat lekker eten en wat caipirinha's in weer een ander leuk pittoresk stadje: Lençoís.
De derde dag lieten we het fysieke gedeelte even voor wat het was en liepen we de hele dag, met lange pauzes, langs een rivier op. De rivier was erg smal en ondiep, maar er waren een paar perfecte plekjes om even het water in te gaan. Vlak voor de rivier het stadje bereikt is er een gebied met verschillende diepe, met water gevulde gaten in de grond waar je in kon springen. Het water stroomde dan vervolgens van het ene gat naar het volgende, lager gelegen gat. Het was dan ook leuk om met het water mee te gaan en je te laten vallen in het volgende gat. Wat verderop in de rivier waren nog een paar plekjes waar het heerlijk was om een beetje in het water bezig te zijn. Geen bijzonder zware hike dus, wel een erg chille dag. D'boa, zoals de Brazilianen zouden zeggen.

Die nacht pakten we weer de bus terug naar Salvador, waarna Manon en ik afscheid namen van de rest van de groep en vrijwel direct op pad gingen naar Morro de São Paulo. Dit is een soort paradijseiland op een uur of drie van Salvador. Toen we aankwamen bij het eiland zagen we direct waarom dit ook voor Brazilianen een geliefde vakantiebestemming is. Het eiland bestaat uit prachtige stranden, palmbomen, groene heuveltjes en rotsen. We sliepen in een bed & breakfast, wat ook het huis van de eigenaar was. We werden direct met open armen ontvangen en Paulo, de excentrieke eigenaar, begon direct caipirinha's en heerlijke verse garnalen voor ons te maken. Hij had enorm veel verhalen, waarvan sommigen iets geloofwaardiger waren dan anderen. Nadat hij ons ook had geleerd om caipirinha's te maken nam hij ons mee naar zijn favoriete kroeg om het tafereel daar voort te zetten. Tijdens onze twee dagen op het eiland hebben we echt even een soort vakantie binnen onze reis gehad, waarbij we gewoon even lekker op het strand hebben gelegen zonder ergens over na te hoeven denken. Heerlijk!

Vandaag en morgen kunnen Manon en ik nog even onze favoriete plekjes in Rio bezoeken en nog even lekker aan het strand genieten van de laatste dagen van mijn reis, waarna ik zondag het vliegtuig instap (Manon vertrekt een dag later). Het voelt wel vreemd dat er na 4,5 maand een einde komt aan mijn tocht door Zuid-Amerika. Als ik terugkijk verbaast me nog het meeste hoeveel verschillende landschappen en plekken ik heb gezien. Van de uitgestrekte woestijn in Chili tot het groene regenwoud in de Amazone en de Pantanal. Van de diepe mijnen in Bolivia tot de hoge watervallen van Iguazu. Van de ijskoude bergtoppen in Patagonië tot de zonnige eilandjes aan de kust van Brazilië. Van de witte zoutvlakten in Uyuni tot de kristalheldere wateren in Bonito. Daarnaast heb ik tijdens mijn tocht zoveel leuke mensen ontmoet en onvergetelijke ervaringen gedeeld, voornamelijk met mijn drie reisgenootjes op deze trip: Jan, Joris en Manon. Ik kan niet wachten op de volgende mogelijkheid om een grote reis te maken, maar voor nu kijk ik er ook naar uit om iedereen in Nederland weer te zien. Ik kom in ieder geval met een voldaan gevoel en een unieke ervaring op zak terug naar Nederland.